Zdrowa dieta diabetyka

Dieta zalecana osobom chorym na cukrzycę to po prostu zdrowa dieta, charakteryzująca się niską zawartością tłuszczu oraz dużą ilością warzyw. Dawniej, kiedy dostęp do nowoczesnych terapii był ograniczony, a pacjenci nie mieli w domach nawet glukometrów, musieli rygorystycznie przestrzegać bardzo surowej diety – w dzisiejszych czasach nie jest to koniecznie.

Wiele osób chorujących na cukrzycę boryka się z nadwagą albo otyłością, dlatego ich dieta powinna być pozbawiona niepotrzebnych, pustych kalorii (np. ze słodyczy). Podstawową zasadą przy komponowaniu posiłków jest to, by były różnorodne, czyli zawierały węglowodany (np. kasze, ryż), białko (np. ryby, mięso) i dobre tłuszcze (np. oliwa). Pożywienie wpływa bezpośrednio na poziom glukozy we krwi, dlatego tak ważne jest, aby wybierać produkty o niskim indeksie glikemicznym – warzywa, orzechy, kasze (jęczmienna czy gryczana), pełnoziarnisty makaron, razową mąkę. Dobrze jest też z umiarem spożywać mięso i w jego miejsce, co najmniej dwa razy w tygodniu, spożywać dobrej jakości ryby.

Pory posiłków

Łatwiej kontrolować poziom cukru we krwi, gdy węglowodany dostarczane są w mniejszych porcjach regularnie, niż rzadko, ale dużo (tym samym znacząco podwyższając poziom glikemii). Najlepiej jeść regularnie, co 3-4 godziny posiłki, które nie są obfite i obciążające dla układu pokarmowego.

„Słodkiego, miłego życia…”

Cukier i słodycze należy mocno ograniczyć lub odstawić je w ogóle – dostarczają jedynie pustych kalorii (bez żadnych wartości odżywczych), które bardzo łatwo zamieniają się w tłuszczyk. Ważne jest także racjonalne spożywanie owoców ze względu na zawartość cukru owocowego – fruktozy – dziennie wolno zjeść dwie porcje owoców po ok. 100 g i to najlepiej do posiłków przed godziną 15-tą. Ograniczenia także należy wprowadzić w przypadku mleka, które zawiera w sobie laktozę (rodzaj cukru, który często mocno podbija w górę wynik na glukometrze). Osoby z cukrzycą mleko powinny zastąpić jogurtem naturalnym lub kefirem czy maślanką.

Techniki kulinarne przyjazne diabetykom

Posiłki powinny być przyrządzane tak, aby nie zwiększać kaloryczności potraw i produktów. Należy unikać smażenia w głębokim tłuszczu czy duszenia na maśle. Preferowane będą zatem gotowanie w wodzie, gotowanie na parze, pieczenie w folii/pergaminie, przyrządzanie potraw z rusztu, grilla. Trzeba pamiętać, żeby makaron, ryż i kasze gotować tak, aby nie były rozgotowane, bo wtedy znacznie szybciej podnoszą poziom cukru we krwi. Potrawy te serwujemy al dente. To samo tyczy się warzyw – np. rozgotowana marchewka ma bardzo wysoki indeks glikemiczny, podczas gdy surowa niski.

Wymienniki węglowodanowe (WW)

Ilość i rodzaj spożywanych posiłków jest jednym z decydujących czynników w kontroli glikemii. Najprostszym sposobem ustalenia ilości i jakości węglowodanów znajdujących się w różnych produktach jest system wymienników węglowodanowych.

Jeden wymiennik węglowodanowy (1 WW) to taka porcja danego produktu, która zawiera 10 g węglowodanów przyswajanych przez organizm. W tabelach wymienników węglowodanowych produkty podzielone są na grupy, w obrębie których produkty można wymieniać, aby urozmaicać dietę.

Znajomość systemu wymienników węglowodanowych ułatwia przygotowanie i urozmaicanie jadłospisu. Jeżeli wiemy, że na śniadanie powinnyśmy zjeść np. 3 WW, możemy korzystając z tabeli dobrać odpowiednie produkty, zmieniając ich zestaw zgodnie z upodobaniami. Tabele wymienników węglowodanowych są bardzo łatwo dostępne – można takie tabele wyszukać czy to w Internecie, czy też otrzymać w przychodni diabetologicznej albo w gabinecie dietetyka. System wymienników węglowodanowych jest najbardziej popularnym sposobem, na kontrolowanie ilości węglowodanów w diecie.