Prof. dr hab. n. med. Dorota Zozulińska-Ziółkiewicz
Uniwersytet Medyczny w Poznaniu, Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Diabetologii; Prezes Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (2019-2023)
Niezdiagnozowana i nieprawidłowo leczona cukrzyca może doprowadzić do wielu niebezpiecznych dla życia zdarzeń. Jak tego uniknąć? Stosując odpowiednią terapię z wykorzystaniem komfortowych, najnowocześniejszych rozwiązań.
Do jakich nowoczesnych urządzeń umożliwiających optymalną kontrolę cukrzycy mają dostęp polscy pacjenci?
Mówiąc o nowoczesnych urządzeniach, mamy na myśli nowe technologie terapii insulinowej realizowanej przy użyciu osobistej pompy insulinowej oraz wykorzystywaniu systemu ciągłego monitorowania glikemii (CGM). Jest to nowa jakość kontroli glikemii, pomagająca w skutecznym i bezpiecznym wyrównaniu metabolicznym. System mierzy poziom cukru w czasie rzeczywistym, wskazuje trendy, a nawet ostrzega pacjenta przed zbliżającym się spadkiem cukru. Dostarcza informacje na temat skuteczności terapii, co jest znacznym ułatwieniem dla całego zespołu terapeutycznego.
W najnowszych rozwiązaniach tzw. pętli zamkniętej w połączeniu z pompą insulinową system CGM reaguje na zmiany glikemii, podaje insulinę i ostrzega równocześnie pacjenta przed jej spadkami i wzrostami. CGM nie są wyłącznie rozwiązaniem dla chorych posiadających pompy, gdyż korzystają z nich także pacjenci podający insulinę wstrzykiwaczami typu pen. Dzięki odpowiednim aplikacjom podgląd w glikemię można udostępnić swoim bliskim, członkom zespołu terapeutycznego. Jest to bardzo ważne szczególnie dla rodziców dzieci z cukrzycą oraz opiekunów osób starszych.
Dzięki tym wszystkim metodom pacjenci choć na chwilę mogą zapomnieć o swojej chorobie i żyć jak zdrowe osoby. Nie można jednak zapominać o tym, że urządzenie nie zastąpi zdrowego stylu życia.
Czy ten dostęp do najnowocześniejszych terapii jest w Polsce taki sam jak na Zachodzie?
Do urządzeń z najwyższej półki oczywiście mamy dostęp, jednak jest on limitowany ceną urządzeń i dostępem refundacji, która jest ograniczona wiekowo. Jeśli pacjenta stać na zainwestowanie w nowe technologie, to warto to zrobić, bo korzyści są wymierne dla zdrowia.
Czym różnią się dostępne na rynku pompy insulinowe? Które urządzenie wybrać?
Głównym rozróżnieniem jest pompa drenowa i bezdrenowa, a także zintegrowana z CGM i nie. Najnowocześniejsza i najbardziej zaawansowana technologicznie jest pompa 780G, która automatycznie dostosowuje podawanie insuliny podstawowej do potrzeb organizmu. Jest to klasa w klasie. Modele pomp zintegrowanych z CGM przeszły ewolucję. Model podstawowy to podaż insuliny, dostęp do danych z CGM oraz informacje w postaci alarmów lub powiadomień z wyprzedzeniem. Model zaawansowany daje reakcję na spodziewane spadki poziomu glukozy, tj. automatyczne zatrzymanie podaży insuliny przed wystąpieniem epizodu niedocukrzenia (ostre powikłanie cukrzycy). Model najnowocześniejszy to zaawansowana hybrydowa zamknięta pętla, czyli automatyczne dostosowywanie podaży insuliny do potrzeb pacjenta oraz automatyczna korekta stężenia glukozy.
Na czym polega terapia pompą insulinową zintegrowaną z CGM? Dla kogo ta terapia jest odpowiednia i jakie są jej korzyści?
Terapia pompą insulinową zintegrowaną z CGM z algorytmem sterującym wlewem insuliny pozwala automatycznie dopasować ilość insuliny do potrzeb organizmu i na bieżąco reaguje na jego spadki i trend wzrostowy. Terapia ta jest odpowiednia dla każdego wymagającego insulinoterapii dla przeżycia, w szczególności osób z cukrzycą typu 1, dobrze wyedukowanych i zmotywowanych do dobrego leczenia, aktywnych fizycznie, regularnie uprawiających sport, ciężarnych z cukrzycą przedciążową.
Nie wszyscy jednak wybierają leczenie pompą insulinową. Jakie są najlepsze sposoby leczenia dla osób stosujących peny?
W tym przypadku CGM także znacznie ułatwia życie pacjentom i zwiększa bezpieczeństwo insulionterapii i poprawia jej efekty. W wyliczaniu dawek insuliny i zarządzaniu cukrzycą pomóc mogą pacjentom aplikacje mobilne, a także w niedalekiej przyszłości smart peny.
Czym różni się CGM od tradycyjnych pomiarów przy użyciu glukometru?
System CGM stale, niezależnie od nas monitoruje stężenie glukozy. Pozwala użytkownikowi wyeliminować konieczność częstego kłucia opuszka palca, wskazuje kierunek zmian glikemii i ostrzega przed niedocukrzeniem. To nowa jakość kontroli glikemii.
Jaka jest rola aplikacji mobilnych w kontrolowaniu cukrzycy i zarządzaniu dużą liczbą informacji na temat pomiarów glikemii?
Aplikacje odgrywają kluczową rolę, ponieważ nie tylko pomagają w gromadzeniu informacji dla samego pacjenta, ale również dla całego zespołu terapeutycznego. Mają one niezwykle szerokie zastosowanie i w większości są darmowe.
